Een gebruikte machine van onduidelijke herkomst
Om de bedrijfsactiviteiten efficiënter te laten verlopen overweegt de directie van een coatingbedrijf een gebruikte lasersnijmachine aan te schaffen. Op een gerenommeerde veilingsite wordt toevallig een machine van Chinees fabricaat aangeboden, die qua specificaties precies voldoet aan de wensen. Er wordt op deze machine geboden en na enige tijd volgt de verheugende mededeling dat het bod is geaccepteerd.
Bij nadere beschouwing van de aanwezige fotodocumentatie ontstaan er toch enkele vragen omtrent de conformiteit van de machine.
CE-typeplaatje klopt niet
Het typeplaatje op de machine is voorzien van enkele gegevens, maar het CE-logo lijkt af te wijken van de voorgeschreven vorm en afmetingen. Hier lijkt sprake te zijn van het beruchte “China Export” in plaats van een conformiteitsvaststelling. De op het typeplaatje vermelde klasse van de laser (class 4) is onjuist gespeld. Bij nader onderzoek blijkt dat er meer aspecten niet kloppen. Bij de documentatie van de machine is een Engelstalige verklaring aanwezig, afgegeven door een zogenaamde notified body. De verklaring is voorzien van indrukwekkende stempels en logo’s. Het internetadres van de notified body is op deze verklaring voorzien van een onjuiste extensie. Voorts is het typenummer van de betreffende machine niet op de bijlage van deze verklaring terug te vinden. Nog belangrijker: de verklaring voldoet niet aan de eisen die hieraan gesteld worden in de machinerichtlijn (bijlage IIA). De tekst is op enkele punten onvolledig. Zo ontbreekt onder meer de zin waarin uitdrukkelijk wordt verklaard dat de machine voldoet aan alle toepasselijke bepalingen van de machinerichtlijn. Er wordt op de verklaring wel verwezen naar de richtlijn maar in verhullende taal.
Machine blijkt zeer gevaarlijk
Als op de site van de notified body het registratienummer van deze verklaring wordt ingegeven dan is hierover geen informatie te vinden.
Op de foto's is te zien dat de machine niet is voorzien is van afschermingen. Navraag leert dat deze ook niet aanwezig zijn. De toegepaste klasse 4-laser is in potentie zeer gevaarlijk. Bij directe of indirecte instraling, bijvoorbeeld bij het starten met het snijcontour (het zgn. piercen), kan de hoogvermogen laserstraal in de ogen stralen, hetgeen tot zware oogschade of blindheid kan leiden.
De bevindingen uit het onderzoek zijn voor de aspirant koper voldoende aanleiding om van de aankoop af te zien. De organisatie van de veilingsite accepteert dit na kennisneming van de bevindingen. Als alternatief wordt nog voorgesteld om de machine aan te passen, zodat deze voldoet en hiervoor een kostenopgave te laten maken. De koper wil geen gebruik maken van dit tijdsintensieve, specialistische traject en slaat dit aanbod af, waarna besloten wordt tot ontbinding van de koop.
Koper heeft wettelijke zorgplicht
Het is de stellige overtuiging van de koper dat de organisatie van de veilingsite te goeder trouw heeft gehandeld. Het volstaat in dit soort gevallen echter niet om hierop te vertrouwen. Ook voor de kopende partij zijn er verplichtingen. Indien was overgegaan tot aanschaf en de machine zou zijn ingezet dan loopt de koper in de rol van werkgever een groot risico. Voor een werkgever is er immers een wettelijke zorgplicht. Deze geeft aan dat werkgevers moeten doen wat redelijkerwijs verlangd kan worden om een veilige en gezonde werkomgeving te bieden. Bij de aanschaf van een machine moet dus vastgesteld worden of deze machine voldoet aan de vereisten en veilig kan functioneren. Bij een eventueel ongeval wordt de werkgever aansprakelijk gesteld. Het inzetten van een machine, zoals in deze casus, kan verstrekkende consequenties hebben.
Waar op te letten?
Op basis van de lessen uit deze gang van zaken is een ‘checklist’ samen te stellen. Deze bevat een aantal vragen. Als een of meerdere vragen met “nee” worden beantwoord is er een reden om terughoudend te zijn en dit verder te onderzoeken. In het geval dat een vereist gegeven daadwerkelijk niet aanwezig is dient niet tot aanschaf te worden overgegaan
- Is de machine afkomstig van een fabrikant uit een EG-land? Niet vereist
- Is de machine voorzien van een CE-logo? Vereist
- Is het aanwezige CE-logo identiek aan het voorgeschreven logo? (zie de afbeelding) Vereist
- Is het typeplaatje volledig en correct? Vereist
- Is er een conformiteitsverklaring bij de machine? Vereist
- Is de conformiteitsverklaring opgesteld conform de voorwaarden van bijlage II van de machinerichtlijn (2006/42/EG)? Vereist
- Kloppen de gegevens van de (eventueel op de verklaring vermelde) notified body? Vereist*
- Is er een gebruiksaanwijzing/handleiding bij de machine? Vereist
- Is de machine voorzien van de te verwachten afschermingen en beveiligingen? Vereist
(* niet voor iedere machine is het noodzakelijk dat een notified body is betrokken; de machinerichtlijn geeft hierover meer informatie. Indien een notified body wordt vermeld, dienen hiervan naam, adres en identificatienummer op de conformiteitsverklaring aanwezig te zijn).
