In zijn blog op de site van de Metaalunie, schrijft Jos Kleiboer, directeur Beleid bij Koninklijke Metaalunie over licht aan het eind van de tunnel. “We zijn er nog niet, maar de geluiden zijn voorzichtig positief.” Dat is ook wat onze adviseurs in het veld meekrijgen: het is geen gemakkelijke tijd en voor sommige sectoren is het er op of eronder. Maar er heerst vooral optimisme en een sterke ondernemersgeest: nieuwe kansen worden snel opgepakt. We maken een rondje langs de bedrijven.
Veel relaties die de PKM adviseurs spreken hebben wel een dip gehad tijdens de eerste periode, in maart en april. Je zag dat projecten en investeringen werden uitgesteld en dat sommige opdrachten niet doorgingen. Tijdens het laatste kwartaal is te zien dat onze relaties meebewegen en dat de orders toch weer op gang komen. Toeleveranciers voor de entertainment-industrie, horeca en de retail merken helaas wel zeker de effecten, net als specifieke sectoren (zie hierna). Maar de meeste metaal- en technische bedrijven houden rekening met risicospreiding over diverse sectoren. Je merkt dat nieuwe initiatieven op het gebied van verduurzaming en efficiencymaatregelen zelfs versneld worden opgepakt.
De knelpunten zitten vooral in praktische zaken
Het zijn eerder praktische zaken, die als ‘lastig’ of ‘moeilijk’ worden gezien. Zo kan service/installatiepersoneel niet of moeilijker in het buitenland terecht. Dit heeft sporadisch gevolgen, die in die gevallen bijzonder pijnlijk kunnen zijn, maar in de meeste gevallen meevallen. De huidige lockdown en avondklok, maken het voor continu- of ploegendiensten er ook niet makkelijker op, vooral administratief en qua planning.
Montage in het buitenland, met name in lockdown-landen, levert voor machinebouwers wel problemen op. Medewerkers moeten 2 weken in quarantaine als ze toch moeten reizen, en dat staat niet in verhouding tot bijv. de 2 of 3 dagen installatiewerk.
Online meetings nemen een grote vlucht
(Inter)nationaal reizen is nu uiteraard helemaal uit den boze, maar bedrijven gebruiken in plaats daarvan nu optimaal digitale meetings. Bijvoorbeeld met een “uil”-camera. Ze ervaren wel dat persoonlijk bezoek snel moet plaatsvinden, omdat persoonlijk contact belangrijk blijft in relaties. Uit het oog….
Voor commerciële medewerkers geldt dat helemaal. Op afstand verkopen en een deal sluiten is een uitdaging en vooral een gewenningsproces. Digitale tools en klantenportalen helpen daarbij, zorg dus dat je die op orde hebt!
Veel bedrijven hebben te maken met een jaarlijks terugkerende audit. Hoewel het gebruikelijk is om audits op locatie uit te voeren, maken veel auditors nu gebruik van ‘remote audits’. Ons advies daarbij is om vertrouwelijke documenten, zoals handboeken, alleen via scherm te delen en niets te mailen. Dat gebeurde voorheen ook nooit!
Thuiswerkmogelijkheid
In onze sector is thuiswerken slechts op een klein gedeelte van het (kantoor) personeel van toepassing, maar bij de meeste bedrijven is iedereen gewoon in de werkplaats en op locatie aan het werk.
Dat neemt niet weg dat de landelijke discussie over werknemers met schoolgaande kinderen tot circa 12 jaar, ook in metaalbedrijven wordt gevoerd. Veel medewerkers zitten daardoor in een spagaat. Werkgevers denken veel mee, maar er zijn grenzen. Oplossingen worden vaak gezocht in heel vroeg of laat werken en overdag thuis zijn.
Sommige sectoren positief, sommige negatief
Het effect dat de automobielfabrieken in maart en april 2020 enkele weken stil lagen, ligt achter ons. Op dit moment hebben toeleveranciers van de automotive sector het nog steeds zwaar, maar dat komt door bewust overheidsbeleid die de sector is opgelegd en niet door corona.
De luchtvaart sector (Airbus en Boeing etc.) leveren minder toestellen af. Ook Schiphol zelf is (tijdelijk) stilgevallen voor wat betreft economische activiteiten. Gelukkig merkt slechts een klein percentage van onze achterban daar iets van.
In de bouwsector is de stemming redelijk positief. Dit ondanks vertraging in het afgeven van bouwvergunningen, als gevolg van thuiswerkende ambtenaren en de effecten van de stikstof- en PFAS-wetgeving. Het lijkt het erop dat andere economische activiteiten, zoals het bouwen van grote distributiecentra en onderwerpen die te maken hebben met de nieuwe economie, dit effect meer dan goedmaken.
De bedrijven die de offshore als hun belangrijkste afzetmarkt hebben, hebben het moeilijk. Dit heeft echter maar weinig met corona te maken. Ander oorzaken, zoals de lage olie- en gasprijs en niet te vergeten, de energietransitie, liggen hier aan ten grondslag. Bijzonder is, dat deze bedrijven wel kunnen profiteren van de Corona-steunpakketten.
Wat nu te doen?
Sommige bedrijven wachten af. Waar ze twijfel hebben wordt die veroorzaakt door de onzekerheid wat de eventuele 2e ronde effecten zullen zijn van de huidige politiek/economische situatie. En wat op langere termijn?
Dit afwachten kan voor enkele nare “kop/staart” botsingen leiden in de economische realiteit van alledag. Het voor een bepaalde periode niet investeren in grote projecten betekent voor veel toeleveranciers een onevenredige daling van de bezetting. Het is aan de politiek om deze periode van onzekerheid zo kort mogelijk te doen zijn.
Toch overheerst een voorzichtig optimisme. De meeste bedrijven die wij spreken, zijn na de eerste schrik, weer gaan doorpakken. Opmerkelijk: De winstgevendheid van een groot aantal bedrijven ligt op hetzelfde peil als in 2019.
Gelukkig is bij de meeste ondernemers de geest niet uit de fles! Investeren, meebuigen met de stroom, plannen maken, efficiencyverbeteringen doorvoeren, nog meer samenwerking zoeken. Dat is niet alleen noodzaak, maar ook hoopvol! Een mooi voorbeeld is Duits Sustainable Solutions uit Zutphen (zie kader). Ondernemers blijven toch ONDERNEMERS.
Als PKM staan wij ook en juist nú weer klaar om u te helpen. Maatwerk advies met gestandaardiseerde methodieken. Niet ingewikkeld, maar juist heel praktisch. Neem daarom contact met ons op voor een oriënterend gesprek
Provincies Gelderland en Overijssel investeren voor behoud industriële vitaliteit in Oost-Nederland
PKM deelnemer Duits Sustainable Solutions uit Zutphen maakte afgelopen jaar gebruik van de BOOST Vitale Industrie Voucher en schakelde o.a. PKM in voor meer inzicht in de uurtarieven met behulp van de Kostenverdeelstaat.
Lees hier het artikel op Metaalunie.nl-Districtnieuws